วรรณยุกต์ (ວັນນະຫຍຸດ) เสียงที่มีระดับสูงต่ำคือเสียงที่มนุษย์เราได้ยินพร้อมกันไปกับเสียงสระ บางครั้งก็เป็น เสียงสูง บางครั้งก็เป็นเสียงต่ำ บางครั้งก็เป็นเสียงที่อยู่ระหว่างเสียงสูงกับเสียงต่ำ บางครั้งก็เป็นเสียงต่ำแล้วค่อยๆ เลื่อนขึ้นเป็นเสียงสูง เสียงที่มีระดับสูงต่ำในภาษาลาวก็คือ เสียงวรรณยุกต์ซึ่งมีความสําคัญมาก เพราะทําให้ความหมายของคำเปลี่ยนแปลงไปได้ เช่น ขาว, ข่าว, ข้าว ความหมายก็จะแตกต่างออกไป

วรรณยุกต์ ภาษาลาวเรียกว่า วรรณยุค (ວັນນະຫຍຸດ) เครื่องหมายสําหรับเปลี่ยนเสียงพยางค์ให้เป็นไปตามระเบียบของพยัญชนะต้น, กลาง, ต่ำ และสูง วรรณยุกต์ในภาษาลาวยังเรียกได้อีกอย่างหนึ่งคือ ไม้ มีอยู่ 4 รูป 5 เสียง ดังนี้

_່ _້ _໊ _໋
ไม้เอก ไม่โท ไม่ตรี ไม้จัตวา
ໄມ້ນື່ງ (ไม้นึ่ง) ໄມ້ສອງ (ไม้สอง) ໄມ້ສາມ (ไม้สาม) ໄມ້ສີ່ (ไม้สี่)

ส่วนเสียงสามัญลาวใช้คำว่า เสียงธรรมดา (ສຽງທຳມະດາ) วรรณยุกต์ หรือ “ไม้” ต้องเขียนไว้บนพยัญชนะต้นพยางเสมอ ตัวอย่างเช่น

คำอ่านภาษาลาว คำอ่านภาษาไทย ความหมายภาษาไทย
ບ່ອນ บ่อน สถานที่
ບ້ານ บ้าน บ้านเรือน

ถ้าพยัญชนะต้นพยางค์ หากมีรูปสระอยู่ข้างบนแล้ว วรรณยุกต์ หรือ “ไม้” ก็ต้องเขียนบนสระ หรือประข้างขวาสระบนนั้นเช่น

ສັ່ນ ສັ້ນ ນຶ່ງ ຕ່ຳ ບົ່ງ
สั่น สั้น หนึ่ง ต่ำ บ่ง

ถ้าพยัญชนะต้นพยางค์มีอักษรนำ วรรณยุกต์ หรือ “ไม้” ต้องเขียนไว้บนพยัญชนะตัวที่ 2 เสมอเช่น

คำอ่านภาษาลาว คำอ่านภาษาไทย ความหมายภาษาไทย คำอ่านภาษาลาว คำอ่านภาษาไทย ความหมายภาษาไทย
ສະຫວ່າງ สะหว่าง สว่าง ຕຳແໜ່ງ ตำแหน่ง ตำแหน่ง
ກວ້າງ กว้าง กว้าง ຄົ້ນຄົ່ວ ค้นควั้ว ค้นคว้า

การผันเสียง

วรรณยุกต์ในภาษาลาวมี 5 เสียง คือเสียงธรรมดา, เสียงเอก, เสียงตรี และเสียงจัตวา คล้วยกับวรรณยุกต์ไทย มีตัวอย่างดังต่อไปนี้

ສຽງທຳມະດາ ສຽງເອກ ສຽງໂທ ສຽງຕີ ສຽງຈັດຕະວາ
เสียงธรรมดา เสียงเอก เสียงโท เสียงตรี เสียงจัตวา
ກາ (กา) ກ່າ (ก่า) ກ້າ (ก้า) ກ໊າ (ก๊า) ກ໋າ (ก๋า)
ຈາ (จา) ຈ່າ (จ่า) ຈ້າ (จ้า) ຈ໊າ (จ๊า) ຈ໋າ (จ๋า)
ດາ (ดา) ດ່າ (ด่า) ດ້າ (ด้า) ດ໊າ (ด๊า) ດ໋າ (ด๋า)
ຕາ (ตา) ຕ່າ (ต่า) ຕ້າ (ต้า) ຕ໊າ (ต๊า) ຕ໋າ (ต๋า)
ບາ (บา) ບ່າ (บ่า) ບ້າ (บ้า) ບ໊າ (บ๊า) ບ໋າ (บ๋า)
ປາ (ปา) ປ່າ (ป่า) ປ້າ (ป้า) ປ໊າ (ป๊า) ປ໋າ (ป๋า)
ຢາ (ยา) ຢ່າ (ย่า) ຢ້າ (ย้า) ຢ໊າ (ย๊า) ຢ໋າ (ย๋า)
ອາ (อา) ອ່າ (อ่า) ອ້າ (อ้า) ອ໊າ (อ๊า) ອ໋າ (อ๋า)
ພໍ່ ແມ່ (พ่อ แม่) ປ້າດີ (ป้าดี) ບ໊ະຊິໄປໃສ (บ๊ะซิไปใส) ອ໋າດີແທ້ (อ๋าดีแท้)

การผันเสียงอักษรกลางจะผันได้ครบทั้ง 5 เสียง ส่วนอักษรสูง และอักษรต่ำกับอักษรประสมจะผันเสียงได้ 3 เสียง คือเสียงสามัญ, เสียงเอก และเสียงโท เท่านั้น ตัวอย่างเช่น

ຂາ ຂ່າ ຂ້າ (อักษรสูง)
ขา ข่า ข้า
ງາ ງ່າ ງ້າ (อักษรต่ำ)
งา ง่า ง้า
ຫມູ ຫມູ່ ຫມູ້ (อักษรประสม)
หมู หมู่ หมู้
Share.
Exit mobile version