สำหรับเพื่อนๆ ที่เตรียมจะจดทะเบียนสมรสระหว่างคนไทย และคนลาว ที่ได้ไปซื้อแบบฟอร์มที่ ห้องการปกครองแขวง มาแล้ว และยังสงสัยอยู่ว่า จะเริ่มต้นยังไง? เขียนยังไง? ฟอร์มไหนใครเป็นผู้เขียน? บทความนี้ จึงนำตัวอย่างการเขียนเอกสารมาให้ดูเป็นตัวอย่าง เพื่อใช้เป็นแนวทางในการเขียนเอกสารของตัวท่านเองให้ถูกต้อง
เบื้องต้นเลย คือท่านต้องนำเอกสารทั้งหมด กลับไปยังบ้านที่ท่านมีชื่ออยู่ในทะเบียนบ้านก่อน ในทะเบียนบ้านของท่านระบุว่าอยู่เมืองไหน? แขวงไหน? ท่านก็กลับไปหานายบ้านที่นั่น และกรอกเอกสารให้พร้อม อันไหนระบุว่าให้ท่านเขียนเอง ท่านก็เขียนเอง เอกสารบางอย่างต้องให้นายบ้านเป็นคนเขียน หรือผู้ปกครองเป็นคนเขียน ท่านก็ให้เขาเหล่านั้นเป็นคนเขียน ส่วนเอกสารแต่ละอย่าง ใครเป็นผู้เขียน ใครเป็นผู้เซ็น มีรายละเอียดดังนี้
หมายเหตุ: สำหรับใครที่ยังไม่ได้ซื้อแบบฟอร์ม หรือยังมีคำถามเกี่ยวกับแบบฟอร์มการจดทะเบียนสมรสของคนลาวอยู่ สามารถติดตามอ่านได้ที่ EP-01 ซื้อชุดแบบฟอร์มจดทะเบียนสมรสที่แผนกภายในแขวง สปป.ลาว ได้เลย
เอกสารแต่ละอย่าง ใครเขียน?
ใบคำร้องขอแต่งดอง
ผู้เขียน: คู่สมรสฝ่ายลาว
ชีวประวัติย่อ
ผู้เขียน: คู่สมรสฝ่ายลาว
ใบยั่งยืนสถานภาพ
ผู้เขียน: นายบ้าน
ใบอนุญาตผู้ปกครอง
ผู้เขียน: ผู้ปกครองของคู่สมรสฝ่ายลาว
ใบแจ้งทรัพย์สิน
ผู้เขียน: นายบ้าน
ใบยั่งยืนที่อยู่
ผู้เขียน: นายบ้าน
หนังสือหมั้นหมาย
ผู้เขียน: นายบ้าน
“คำร้องขอแต่งดอง” หรือบางแขวงอาจใช้ “ใบคำร้องขอแต่งดอง” และ หนังสือคำร้องขอแต่งดอง เป็นเอกสารที่ ฝ่ายคนลาว เป็นคนเขียน ถึงหัวหน้าแผนกภายในแขวง เพื่อขอให้พิจารณาอนุมัติการแต่งงาน” โดยข้อมูลสำคัญในเอกสาร คำร้องขอแต่งดองนี้ คือข้อมูลส่วนตัวของฝ่ายคนลาวผู้ยื่นคำร้อง และข้อมูลของฝ่ายคู่สมรสฝ่ายคนไทย เช่น ชื่อ ที่อยู่ สถานะภาพสมรส และข้อมูลระยะเวลาที่คู่สมรสทั้งสองได้มีความสัมพันธ์กัน เป็นต้น
ใบชีวประวัติย่อนี้ เป็นเอกสารที่ ฝ่ายคนลาว เป็นคนเขียน เพื่อแสดงรายละเอียดเกี่ยวกับชีวประวัติของฝ่ายคนลาวเอง เอกสารจะมีประมาณ 2-3 หน้า แล้วแต่แต่แขวง โดยข้อมูลสำคัญในเอกสาร คำร้องขอแต่งดองนี้ คือข้อมูลชีวประวัติส่วนตัวของฝ่ายคนลาวผู้ยื่นคำร้อง เช่น วันเดือนปีเกิด ที่อยู่ปัจจุบัน, ชื่อพ่อแม่ และข้อมูลประวัติตั้งแต่อายุ 8 ปี นั่นคือตั้งแต่วัยเด็ก, วัยเรียน, วัยทำงาน จนถึงปัจจุบัน, รายละเอียดการคบหาที่เริ่มตั้งแต่คู่สมรสรู้จักกัน จนกระทั่งตัดสินใจที่จะแต่งงานกัน โดยข้อมูลเหล่านี้ จะถูกนำไปใช้ในการสัมภาษณ์ ในขั้นแขวง จาก ปกส. แขวง ด้วย
ใบยั่งยืนสถานภาพของบุคคลนี้ เทียบได้กับ “หนังสือรับรองสถานภาพสมรส” ของฝ่ายคนไทย เป็นเอกสารที่ นายบ้านของฝ่ายคนลาวจะ เป็นคนเขียน เพื่อแสดงรายละเอียดข้อมูลส่วนตัวของคู่สมรสฝ่ายคนลาว โดยข้อมูลสำคัญในเอกสาร คือข้อมูลส่วนตัวของฝ่ายคนลาวผู้ยื่นคำร้อง เช่น วันเดือนปีเกิด ที่อยู่ปัจจุบัน, ชื่อพ่อแม่ และสถานภาพสมรสในปัจจุบัน
ใบอนุญาตจากผู้ปกครองนี้ เป็นเอกสารที่ ผู้ปกครองของฝ่ายคนลาวจะ เป็นคนเขียน เพื่อแสดงรายละเอียดข้อมูลส่วนตัวของผู้ปกครองของคู่สมรสฝ่ายคนลาว โดยข้อมูลสำคัญในเอกสาร คือข้อมูลส่วนตัวของผู้ปกครองฝ่ายคนลาวผู้ยื่นคำร้อง เช่น วันเดือนปีเกิด ที่อยู่ปัจจุบัน อาชีพ และมีข้อความที่เป็นความเห็น ที่เห็นดี และอนุญาตให้คู่สมรสชาวลาว แต่งงานสร้างครอบครัวกับคู่สมรสชาวไทย
ใบแจ้งทรัพย์สิน หรือมีชื่ออื่นคือได้อีกเช่น แขวงไซยะบูลีใช้ “ใบยั่งยืนทรัพย์สิน”, นครหลวงเวียงจันทน์ใช้ “หนังสือยั่งยืนฐานะเศรษฐกิจ”, แขวงหลวงน้ำทาใช้ “ใบแจ้งทรัพย์สินส่วนตัว”,แขวงเวียงจันใช้ “ใบแจ้งทรัพย์สิน” เป็นเอกสารที่ นายบ้านจะ เป็นคนเขียน เพื่อแสดงรายละเอียดข้อมูลเกี่ยวกับทรัพย์สินส่วนตัวก่อนสมรส ของคู่สมรสฝ่ายลาว โดยข้อมูลสำคัญในเอกสาร คือข้อมูลส่วนตัวคู่สมรสฝ่ายคนลาวผู้ยื่นคำร้อง เช่น วันเดือนปีเกิด ที่อยู่ปัจจุบัน และรายละเอียดรายการทรัพย์สิน พร้อมรายละเอียดมูลค่าแยกเป็นข้อ ๆ ด้วย
สำหรับการเขียนใบแจ้งทรัพย์สินนี้ ที่ควรคือให้นายบ้านเป็นคนเขียน แต่ความจริงผู้ที่มีรายละเอียดทรัพย์สินจริงๆ ก็คือคู่สมรสฝ่ายคนลาว ดังนั้นหลายครั้ง คู่สมรสฝ่ายคนลาวอาจเป็นคนเขียนเองก็ได้ โดยเว้นช่องชื่อนายบ้านเอาไว้ เพื่อให้นายบ้านเขียนชื่อของเขาด้วยตัวเอง ในตอนรับรองเอกสาร
ใบยั่งยืนที่อยู่นี้ เทียบได้กับ “แบบรับรองรายการทะเบียนราษฎร จากฐานข้อมูลการทะเบียน (ท.ร. 14/1) เป็นเอกสารที่ นายบ้านจะ เป็นคนเขียน เพื่อเป็นการยืนยันว่าคู่สมรสฝ่ายลาว มีข้อมูลอยู่ในทะเบียนบ้านอย่างแท้จริง โดยข้อมูลสำคัญในเอกสาร คือข้อมูลส่วนตัวคู่สมรสฝ่ายคนลาวผู้ยื่นคำร้อง เช่น วันเดือนปีเกิด ที่อยู่ปัจจุบัน และข้อความยืนยันว่าคู่สมรสฝ่ายคนลาวอยู่ในความรับผิดชอบขององค์การปกครองบ้านอย่างแท้จริง
หนังสือหมั้นหมาย หรือมีชื่ออื่นคือได้อีกเช่น แขวงไซยะบูลีใช้ “บทบันทึกการสู่ขอระหว่างคู่บ่าวสาว”, นครหลวงเวียงจันทน์ใช้ “บทบันทึกการหมั้นหมายระหว่างคู่บ่าว-สาว, แขวงหลวงน้ำทาใช้ “บทบันทึกการสู่ขอบ่าว-สาว”, แขวงเวียงจันทน์ใช้ “หนังสือหมั้นหมาย” เป็นเอกสารที่ นายบ้านจะ เป็นคนเขียน ลักษณะคล้ายบทบันทึก เอกสารจะมีประมาณ 2-3 หน้า แล้วแต่แต่แขวง โดยข้อมูลสำคัญในเอกสาร จะมีข้อมูลวัน เวลาที่คู่สมรส และพยานทั้งสองฝ่าย เข้ามาร่วมพิธีกัน โดยมีพ่อแม่, ผู้ปกครอง และพยานของทั้งสองฝ่ายอย่างละ 3 คน, มีองค์การจัดตั้งบ้าน 3 คน ร่วมลงนามในเอกสารหมั้นหมายนี้ เพื่อเป็นการยืนยันว่า คู่สมรสทั้งสองฝ่ายได้มีการหมั้นหมายกันอย่างเป็นทางการแล้ว
หมายเหตุ
- เอกสารทุกฉบับ จะต้องมีลายเซ็นของผู้ที่เกี่ยวข้อง พร้อมประทับตราของนายบ้าน
- ลายเซ็นของคู่สมรสชาวไทย และชาวลาว ที่ลงนามในเอกสาร จะต้องปั้มลายมือนิ้วโป้ง (สีแดง) ลงไปพร้อมด้วยในตำแหน่งข้างๆ ลายเซ็นด้วยทุกฉบับ
- เอกสารยั่งยืน ได้แก่ ยั่งยืนที่อยู่, ยั่งยืนสถานภาพ นายบ้านจะเป็นผู้เขียน และเซ็นรับรองแต่เพียงฝ่ายเดียว
- เอกสาร หนังสือหมั้นหมาย ให้คู่สมรสชาวไทย และชาวลาว ปั้มลายมือนิ้วโป้ง (สีแดง) ไว้ข้างๆ ลายเซ็นตอนท้ายเอกสารด้วย
สรุปรายละเอียดขั้นตอนนี้
ไปที่ไหน?
ห้องการบ้าน (ฝ่ายคนลาว ทะเบียนบ้านขึ้นอยู่ที่บ้านไหน ก็ให้ไปที่บ้านนั้น)
ไปเพื่ออะไร?
นำเอกสารชุดแบบฟอร์มคำร้องขอจดทะเบียนสมรสฯ ไปให้นายบ้านรับรอง
ใครต้องไป?
ฝ่ายคนลาวผู้ยื่นคำร้อง หรือญาติพี่น้องสามารถดำเนินเอกสารแทนได้
ค่าธรรมเนียมรัฐ?
ไม่มีค่าธรรมเนียมแน่นอนตายตัว ขึ้นอยู่กับความสัมพันธ์กับนายบ้าน
วันรอเอกสาร?
ทั่วไปแล้ววันเดียวก็ได้ แต่ถ้าความสัมพันธ์ไม่ดี อาจใช้เวลานานกว่านั้น
เอกสารที่ได้เพิ่ม?
ได้แบบฟอร์มเอกสารของฝ่ายลาว จำนวน 7 อย่าง ที่ลงนาม และประทับตรารับรองจากนายบ้านแล้ว
ระดับความเครียด
ความโปร่งใส
เช็คลิสต์เอกสารฝ่ายลาว 14 รายการ (สำหรับเซฟเก็บไว้ดู)
ข้อแนะนำ อุปสรรค ปัญหา ในขั้นตอนนี้
การดำเนินการเอกสารจดทะเบียนสมรสของฝ่ายคนลาวจะเริ่มต้นที่ “นายบ้าน” หรือผู้ใหญ่บ้าน ของบ้านที่ฝ่ายคนลาวมีชื่ออยู่ในทะเบียนบ้าน ความยากง่ายอยู่ที่ สายสัมพันธ์ระหว่างครอบครัวของฝ่ายคนลาวที่ขอจดทะเบียนสมรส กับฝ่ายนายบ้าน ถ้าทั้งสองฝ่าย มีความสัมพันธ์ที่ดีต่อกัน ก็มีค่าธรรมเนียมบ้างไม่มากเพราะเป็นหน้าที่ของนายบ้านอยู่แล้ว และเอกสารทั้งหมดจะต้องให้นายบ้านลงนามรับรอง ขั้นตอนทั้งหมดจะเริ่มต้นจากตรงนี้ กับเอกสารทั้งหมด 7 อย่าง ที่ได้มาจากห้องการภายในแขวง
เอกสารที่มีความยากที่สุดจะเป็น “บทบันทึกหมั้นหมาย” หรือ “หนังสือหมั้นหมาย” ที่จะต้องมีองค์การจัดตั้งของหมู่บ้านเข้าร่วมเป็นพยาน และต้องได้ร่วมลงนามในหนังสือหมั้นหมายนี้ด้วย อย่างที่กล่าวไว้ ถ้าความสัมพันธ์ระหว่างนายบ้าน และครอบครัวผู้ขอจดทะเบียนสมรส มีความสัมพันธ์ฺที่ดีต่อกัน นายบ้านจะเป็นผู้จัดการให้ทั้งหมด โดยไม่ต้องมีพิธีรีตรองอะไรมาก ไม่ต้องจัดงานอะไรให้ยุ่งยาก แต่เราก็ต้องใส่ซองเพื่อเป็นน้ำใจให้นายบ้านด้วย เป็นจำนวนเท่าไหร่แล้วแต่ความเหมาะสมตรงนั้นเลย
ส่วนในกรณีที่ความสัมพันธ์ของครอบครัว กับนายบ้านไม่ดี เท่าที่ผู้เขียนเจอมา นายบ้านจะเรียกค่าใช้จ่ายจิปาถะ พยานที่เป็นองค์การจัดตั้งของบ้าน ก็ต้องเชิญมาตัวเป็นๆ แล้วก็ต้องใส่ซองต่างหาก ต้องจัดงานเลี้ยง มีอาหารการกินต้อนรับด้วย ตรงนี้จะค่าใช้จ่ายค่อนข้างสูง ถึงสูงมากแบบที่เราควบคุมไม่ได้เลย คิดแล้วเหนื่อยถ้าต้องบรรยากาศแบบนี้
โดยปกตินายบ้านของทุกบ้าน จะมีหน้าที่รับรองเอกสารให้กับลูกบ้านเป็นงานประจำอยู่แล้ว งานที่เกี่ยวพันกับการรับรองสถานภาพ, รับรองตัวตน, รับรองที่อยู่ เป็นงานที่เกิดขึ้นทุกวัน ส่วนกรณีจดทะเบียนสมรส ถือเป็นกรณีพิเศษ เพราะมีไม่บ่อยมากนัก ดังนั้นเมื่อเป็นกรณีพิเศษแล้ว จึงอาจเปิดช่องให้มีการขอสินน้ำใจเพิ่มเติม ซึ่งหากเราต้องการผ่านขั้นตอนนี้ไปให้ได้ ก็ต้องยอมรับ และเตรียมความพร้อมในเรื่องงบประมาณในขั้นตอนนี้เอาไว้ด้วย ส่วนใครจะต่อรองให้ได้มากน้อยแค่ไหน ก็อยู่ที่ความสามารถของแต่ละท่านนะครับ
FYI (12 ตค. 2025) ได้ข้อมูลเพิ่มเติมจากลูกเพจว่า นายบ้านบางแห่ง ในนครหลวงเวียงจันทน์ เรียกค่าใช้จ่ายในการรับรองเอกสารชุดจดทะเบียนสมรสฯ นี้ เป็นเงิน 3 ล้านกีบ โดยอ้างว่าเป็นกฎระเบียบใหม่ ส่วนตัวผู้เขียนคิดว่าน่าจะเป็นการเรียกเองมากกว่า เพราะถ้าเป็นกฎระเบียบใหม่ จะต้องมีการออกเป็นกฎหมาย อย่างไรก็ตาม หากใครโดนนายบ้านเรียกค่าใช้จ่ายที่มากเกินไป ขอให้เจรจาต่อรองลง ให้เหลือเอาที่พอรับได้ แต่ถึงขั้นไปต่อสู้ หรือแย้งกับนายบ้านก็อย่าได้ทำเลย เพราะถ้าเขาไม่เซ็นให้มันจะไปต่อไม่ได้เลย
หมายเหตุ: เรื่องที่เล่าข้างต้นนี้ เป็นประสบการณ์ส่วนตัวที่ผู้เขียนได้ไปเจอมาด้วยตัวเอง ซึ่งอาจไม่ตรงกับประสบการณ์ของท่านอื่น เจ้าหน้าที่แต่ละเมือง แต่ละแขวง แต่ละที่ ก็มีการปฏิบัติที่ไม่เหมือนกัน เจ้าหน้าที่ที่บริการ และดูแลประชาชนดีก็มีเยอะ ดังนั้น โปรดใช้วิจารณญาณในการศึกษาข้อมูลให้รอบด้านด้วย
มีคำถามอะไรไหม?
สำหรับคู่รักท่านใดที่มีคำถามเกี่ยวกับการจดทะเบียนสมรสไทยลาว สามารถทักเข้ามาสอบถามเราได้โดยตรง โดยไม่มีค่าใช้จ่าย เรายินดีให้คำแนะนำทุกอย่างเพื่อให้คู่รักชาวไทย-ลาวทุกคู่ สามารถเดินเรื่องจดทะเบียนสมรสด้วยตัวเองได้ อย่างราบรื่น