เพลงชาติลาวเป็นบทเพลงที่สะท้อนถึงความรักชาติและความมุ่งมั่นของประชาชนชาวลาวในการสร้างสรรค์ประเทศชาติให้เจริญก้าวหน้า บทเพลงนี้ถูกขับร้องในโอกาสสำคัญต่างๆ ของประเทศ เช่น วันชาติ วันประกาศเอกราช วันสถาปนาสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว เป็นต้น
เพลงชาติลาวมีประวัติความเป็นมาดังนี้
ฉบับแรก ประพันธ์โดย พ่อหลวง หรือ มหาพูมี จิตตะพง พระมหากษัตริย์องค์ที่ 4 แห่งราชวงศ์ล้านช้างร่มขาว เมื่อ พ.ศ. 2484 ขณะทรงดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีแห่งราชอาณาจักรลาว พ่อหลวงเป็นกษัตริย์องค์แรกที่ทรงพระปรีชาสามารถในด้านดนตรี ทรงประพันธ์บทเพลงมากมายทั้งภาษาลาวและภาษาฝรั่งเศส เพลงชาติลาวฉบับแรกที่ประพันธ์โดยพระองค์มีชื่อว่า “เพงซาดลาว” เช่นกัน ได้รับการรับรองให้เป็นเพลงชาติของประเทศลาวสืบมาตั้งแต่ พ.ศ. 2490 ต่อเนื่องมาถึงสมัยพระราชอาณาจักรลาว (ตั้งแต่ พ.ศ. 2492) จนถึงปี พ.ศ. 2518
เนื้อเพลงของเพลงชาติลาวฉบับแรกมีเนื้อหาเกี่ยวกับความสามัคคีของชนชาติลาว การปกป้องเอกราชและอธิปไตยของประเทศ และการมุ่งไปสู่ความเจริญรุ่งเรือง ตัวอย่างเนื้อเพลงบางส่วนมีดังนี้
เนื้อร้องเพลงชาติลาว ภาษาไทย
ชาติลาวตั้งแต่ใดมา
ลาวทุกถ้วนหน้าเชิดชูสุดใจ
ร่วมแรงร่วมจิตร่วมใจ
สามัคคีกันเป็นกำลังเดียวเด็ดเดี่ยวพร้อมกันก้าวหน้า
บูชาชูเกียรติของลาว
ส่งเสริมใช้สิทธิ์เป็นเจ้า
ลาวทุกชนเผ่าเสมอภาพกัน
ฉบับที่สอง ประพันธ์โดย นายสีซะนะ สีสาน อดีตนายกรัฐมนตรีคนที่ 4 ของสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว เมื่อ พ.ศ. 2518 ขณะดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีของสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว เพลงชาติลาวฉบับที่สองประกาศใช้อย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 2 ธันวาคม พ.ศ. 2518 ซึ่งเป็นวันสถาปนาสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว
เนื้อเพลงของเพลงชาติลาวฉบับที่สองมีเนื้อหาคล้ายคลึงกับฉบับแรก โดยมีการเน้นย้ำถึงอุดมการณ์ของพรรคประชาชนปฏิวัติลาว และการมุ่งไปสู่สังคมนิยม ตัวอย่างเนื้อเพลงบางส่วนมีดังนี้
พวกจักรพรรดิและพวกขายชาติ
บ่ให้เข้ามารบกวน
ลาวทั้งมวลชูเอกราช
อิสรภาพของชาติลาวไว้
ตัดสินใจสู้ชิงเอาชัย
พาชาติลาวไปสู่ความวัฒนา
เกร็ดความรู้เกี่ยวกับเพลงชาติลาว
มหาพูมี จิตตะพง ทรงประพันธ์เพลงชาติลาวฉบับแรกเมื่อ พ.ศ. 2484 ขณะทรงดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีแห่งราชอาณาจักรลาว ขณะนั้นพระองค์ทรงมีพระชนมายุเพียง 34 พรรษา เพลงชาติลาวฉบับแรกมีทั้งหมด 4 ท่อน ท่อนละ 16 บรรทัด ใช้ทำนองเพลงพื้นบ้านลาวที่ชื่อว่า “เพลงลาวจำปาสัก”
เนื้อเพลงชาติลาว 1975-ปัจจุบัน
เนื้อร้องภาษาไทย
ชาติลาวตั้งแต่ใดมา ลาวทุกทั่วหน้าเซิดซูสุดใจ
ห้วมแฮงห้วมจิตห้วมใจ สามัคคีกันเป็นกำลังเดียว
เด็ดเดี่ยวพร้อมกันก้าวหน้า บูซาซูเกียรติของลาว
ส่งเสริมใช้สิทธิ์เป็นเจ้า ลาวทุกซนเผ่าเสมอภาพกัน
บ่อให้พวกจักรภพ และพวกขายซาดเข้ามารบกวน
ลาวทั้งมวลซูเอกราช อิสรภาพของซาดลาวไว้
ตัดสินใจสู้ซิงเอาไซ พาซาดก้าวไปสู่ความวัฒนา
เนื้อร้องภาษาลาว
ຊາດລາວຕັ້ງແຕ່ໃດມາ ລາວທຸກທົ່ວໜ້າເຊີດຊູສຸດໃຈ
ຮ່ວມແຮງຮ່ວມຈິດຮ່ວມໃຈ ສາມັກຄີກັນເປັນກຳລັງດຽວ
ເດັດດ່ຽວພ້ອມກັນກ້າວໜ້າ ບູຊາຊູກຽດຂອງລາວ
ສົ່ງເສີມໃຊ້ສິດເປັນເຈົ້າ ລາວທຸກຊົນເຜົ່າສະເໝີພາບກັນ
ບໍ່ໃຫ້ພວກຈັກກະພັດ ແລະ ພວກຂາຍຊາດເຂົ້າມາລົບກວນ
ລາວທັງມວນຊູເອກະລາດ ອິດສະຫຼະພາບຂອງຊາດລາວໄວ້
ຕັດສິນໃຈສູ້ຊີງເອົາໄຊ ພາຊາດກ້າວໄປສູ່ຄວາມວັດທະນາ