เปิดคำพิพากษา ในสถานการณ์ฉุกเฉิน

ทางมูลนิธิผสานวัฒนธรรมได้นํากรณีการละเมิดสิทธิมนุษยชนมาพิจารณาคัดเลือก และฟ้องคดีต่อศาลในพื้นที่จังหวัดชายแดนใต้ และในกรุงเทพฯ โดยมีเป้าหมายเพื่อการเปลี่ยนแปลงในเชิงระบบกระบวนการยุติธรรม และนํามาซึ่งการเยียวยาด้านความยุติธรรมทางอาญา และทางแพ่งให้กับผู้ได้รับผลกระทบ

โดยมุ่งหวังว่าผลลัพธ์ในทางคดีจะนําไปสู่การเปลี่ยนแปลงในระบบ และทัศนคติของบุคคลกรส่วนที่เกี่ยวข้องทั้งผู้ที่อาจมีส่วนในการกระทําการละเมิด และในส่วนบุคคลกรด้านกระบวนการยุติธรรมไม่ว่าจะเป็นตํารวจ อัยการ ศาล และสื่อมวลชน

การทํางานของนักกฎหมายสิทธิมนุษยชนในสถานการณ์ฉุกเฉิน และในพื้นที่ที่มีความขัดแย้งทางความคิดไม่ใช่เป็นสิ่งที่ง่ายนัก หลายคดีเป็นเรื่องการทํางานกับข้อมูลที่มีความอ่อนไหวทั้งก่อนจะฟ้องคดี ระหว่างการดําเนินคดี

และหมายรวมถึงความปลอดภัยของผู้เสียหายที่ตกเป็นผู้ถูกละเมิดสิทธิมนุษยชน พยาน และญาติของผู้เสียหาย รวมทั้งการพยายามหลักการสิทธิมนุษยชนระหว่างประเทศมาใช้นํา เสนอแนวทางในการเขียนคําฟ้อง คําอุทธรณ์ และการนําเสนอพยานในชั้นศาลนั้น ยังไม่อาจกล่าวได้ว่าประสบผลสําเร็จ

ผลลัพธ์ และความสําเร็จของคดียุทธศาสตร์ อาจจะยังไม่สามารถพิสูจน์ได้ในระยะเวลาอันใกล้ บางคดียังคงต้องรอการเข้าสู่การพิจารณาคดีของศาลสูง หรือศาลที่เกี่ยวข้องเช่นศาลทหาร เป็นต้น

หนังสือเล่มนี้มีความมุ่งหวังที่จะเปิดเผยคําพิพากษาในคดีสําคัญที่เกิดขึ้นในห้วงที่ความขัดแย้งในพื้นที่จังหวัดชายแดนใต้ยังคงครุกรุ่นไปด้วยควันไฟ เสียงระเบิด และเสียงปืน ความสูญเสียของชีวิต และทรัพย์สิน รวมทั้งทรัพยากรบุคคลที่ทุ่มเทลงไปจํานวนมากมายเพื่อร่วมกันแก้ไขปัญหาด้วยจุดมุ่งหมายเดียวกัน ดูเหมือนว่ายังหาทางออกไม่เจอ

ศาล หรือระบบตุลาการเป็นที่พึ่งสุดท้ายแต่ท่ามกลางสถานการณ์ฉุกเฉินที่มีบริบทแห่งความมั่นคงเป็นฉากบางๆ กั้นระหว่างความจริงหลายๆ ชุด บทบาทของนักกฎหมาย และความเป็นอิสระของฝ่ายตุลาการจึงเป็นบทบาทที่สําคัญยิ่ง ที่จะนําความจริงทั้งหลายให้ปรากฏอันนําไปสู่การแก้ไขปัญหาความอยุติธรรม ที่เป็นต้นตอสําคัญของปัญหาความขัดแย้งที่นํามาสู่ความรุนแรงทางอาวุธที่เกิดขึ้น

คําพิพากษาที่เปิดเผย และบทความของนักกฎหมายในเชิงวิเคราะห์ในหนังสือเล่มนี้ เป็นวิวาทะต่อกันและกันที่จะช่วยเผยแพร่ให้สาธารณะชนให้ความสนใจกับงานด้านกฎหมาย และนิติศาสตร์ในสถานการณ์ความขัดแย้งชัดเจนขึ้น

ด้วยความหวังว่าบทบาทของนักกฎหมายที่ยึดมั่นต่อคุณธรรม และจรรยาบรรณของตน และความเป็นอิสระของฝ่ายตุลาการเป็นส่วนสําคัญในการแก้ไขปัญหาความขัดแย้ง และแปรเปลี่ยนเป็นสันติภาพที่ปราศจากความอยุติธรรมได้อย่างไร

คณะผู้จัดพิมพ์
มูลนิธิผสานวัฒนธรรม